کد مطلب:39078 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » اهل بيت

با توجه به اينكه ما دليل وحديث مستندي در رابطه با اشهد ان علياً ولي الله واذان واقامه نداريم واينكه در زمان پيامبر هم چنين عبارتي نبوده در اذان واقامه چرا شيعه آنرا در اذان واقامه مي گويد ؟

ما در پاسخبه اين سؤال مطلب را به دو بحث تقسيم مي كنيميـكي دربـاره عـقايد شيـعـه در خصوص مولا علي (ع) كه آيا

درباره اين عقيده سندي دارد يا نه ؟ علماءشيعه روي اين مطلب بسيار كار كرده اند مثل كتاب الغدير علامه اميني تصريحات وروايات بسياري است كه اساس اعتقاد به ولايت مولا را نشان مي دهد ما در اين جنبه شكي نداريم . دلايل روايي وحديثي وشواهد تاريخي فراوان در اين زمينه داريم كه در بحث امامت عامه وخاصه به آن مي پردازيم . اما نكته در اين است كه آيا شيعه مي تواند اين حقيقت مسلم عقايد خود را در اذان هم اضافه كند ؟ وآيا رواياتي داريم كه اجازه اضافه كردن اين فراز را داده باشد واگر هست آيا معتبر ومستند مي باشد ؟

در پاسخ بايد گفت : بله . روايت موثقي كه اجازه داده باشد شيعه اين ذكر را در اذانش بگويد وجود دارد . اما نه به اين معنا كه اين ذكر را جزء اذان بداند . ما از روايتي كه داريم وفتواي مراجع عاليقدرمان بويژه فرمايش حضرت امام در خصوص شهادت به ولايت در اذان واقامه اينطور استفاده مي كنيم كه مي توان شهادت به ولايت مولا را دراذان آورد اما نه با اين اعتقاد كه جزئي از اذان است . بلكه به قصد قربت مطلق . اگر كسي سؤال كند كه آيا شهادت به ولايت مولا علي جزء تشهد نماز است ؟ مي گوييم نيست . آيا در آنجا تصريح به اسم مولا علي (ع) جايز است ؟ باز هم مي گوييم نه چنين اجازه اي داده نشده اما در اذان تصريح به اسم وتوصيه به آن با اين شرايط آمده است .

حضرت امام (ره) فرمودند : (( در بعضي از روايات غير معتبره وارد شده است كه پس از شهادت به رسالت در اذان بگويند :

اشهد انّ علي ولي اللهمرتينو در بعضي روايات هست كه اشهد ان علي امير المؤمنين حقّاًمرتين و دربعضي ديگر است محمد وآل محمد خيرٌ برّية وشيخ صدوق (ره) اين روايات را از موضوعات مفوضه قراردادندوتكذيبآنها را كرده اند ومشهور بين علماء رضوان الله عليهم ، عدم اعتماد به اين روايات است وبعضي از محدثين آن را جزء مستحّبي قرار دادند به واسطه تسامح در ادله سنن واين قول بعيد از ثواب نيست گرچه به قصد قربت مطلق گفتن اولي واحوط است . زيرا پس از شهادت به رسالت مستحب است شهادت به ولايت امارت مؤمنين چنانچه در حديث احتجاج وارد است كه قاصدبن معاويه گفت كه به حضرت صادق (ع) عرض كردم كه اهل سنت حديثي در معراج نقل كنند كه چون رسول خدا را به معراج بردند ديد برعرش لا اله الا الله محمد رسول الله ابوبكر الصديق حضرت فرمود سبحان الله تغيير دادند هر چيز را حتي اين را گفت : آري فرمود: خداي عزوجل چون خلق فرمود عرش را ، نوشت بر او لا اله الا الله محمد رسول اللهعلي امير المؤمنين وذكرفرمود كتابت اين كلمات را بر آب وكرسي ولوح وجبهه اسرائيل ودو جناح جبرائيل واطراف آسمانها وزمينها وسركوههاوبر شمس وقمر . پس فرمود : وقتي يكي از شما گفت : لا اله الا الله محمد رسول الله بگويد : علي امير المؤمنين في الجمله اين ذكر شريف مطلقاًپس از شهادت به رسالت مستحب است ودر فصول اذان به خصوص بعيد نيست كه مستحب باشد گرچه بواسطه تكذيب علما اعلام اين روايات را احتياط اقتضا مي كند كه به قصد قربت مطلقه گويند نه خصوصيت در اذان واما نكته عرفانيه براي نوشتن اين كلمات بر جميع موجودات از عرش اعلي تا منتهاي ارضين آن است كه حقيقت خلافت و ولايت ظهور الوهيت است وآن اصل وجود وكمال آن است وهر موجودي كه حظي از وجود دارد از حقيقت الوهيت وظهور آن كه حقيقت خلافت وولايت است حظي دارد ولطيفه الهّيه درسرتاسركائنات از عوالم غيب تا منتهي عالم شهادت در ناصيه همه ثبت است وآن لطيفه الهّيه حقيقت وجود منبسط ونفس الرحمان وحق مخلوقٌبه است كه به عينيه باطن خلافت ختميه و ولايت مطلقه علويه است واز اين جهت است كه شيخ عارف شاه آبادي - دام ظّله فرمود: كه شهادت به ولايت در شهادت به رسالت منطوي است . زيرا كه ولايت باطن رسالت است ونويسنده گويد كه در شهادت به الوهيت ، شهادتين منطوي است . جمعاً ودر شهادت به رسالت آن دو شهادت نيز منطوي است چنانچه در شهادت به ولايت آن دو شهادت ديگر منطوي است . الحمد للّه اولاً وآخراً (1)

اماّ قسمت ديگري از اين سؤال به اين صورت بود كه در اذان واقامه در زمان پيامبر اسلام (ص) اين عبارت در اذان نبوده كه مراد همان شهادت برمقام ولايت مولا علي (ع) است . چرا شيعه آن رادر اذان و اقامه مي گويد . در همين روايتي كه حضرت امام به آن استناد فرموده اند كه امام صادق (ع) روايت اهل سنت را تكذيب مي كنند . مي بينيم حضرت با تعجبمي فرمايند : سبحان الله تغيير دادند همه چيز را حتي اين را ؟! واين حكايت از آن دارد كه بحث خلافت مسائلي ر شيعه به اتفاق مسئله حساسيت خلافت را توضيح دادند كه حتي اينها به تغيير كتاب الهي وتحريف كلمات رسول دست مي زدند وبه خاطر محفوظ ماندن كتاب الهي از تصريح اين كلمه خود داري شد ولي مانند ساير عبادات مسلم در اسلام كه در قرآن كريم درباره جزئياتش چيزي گفتهنشده ولي وظيفه شرحو توضيح آنبه پيامبر (ص) محوّل شده ، بنابراين آياتي مانند اليوم اكملت لكم دينكم واتممت عليكم نعمتي (2) را پيامبر (ص) توضيح فرمودند وشأن نزول آن در تاريخ ثبت است و احاديثي از پيامبر اسلام در شرح اين آيات آمده است . به اين ترتيب قرآن كريم از دستبرد وتصرف مصون ماند وبه همين جهت بحث ولايت خاصه و خلافت را مانند تشريح همه عبادات كه متوقف به بيان رسول مكرم اسلام بود مطرح فرمود چنانكه در هيچيك ازآيات قرآن نمي يابيم كه تصريح كند نماز صبح دو ركعت است ويا اينكه در وضو بعد از شستن صورت اول بايد از دست راست شروع كرد وبعد دست چپ . كسي در اينها شك نمي كند چون مقلدند . بنابراين تصريح نشدن درآيات قرآن كريم به معناي تشريح نشدن آن نيست .

آقاي اشتهاردي سخني از مرحوم اصطهباناتي نقلكردند ، فرمودند : چنانكه مرجع معروف مرحوم آية الله العظمي آقاي اصطهباناتي شهادت به ولايت را جزء اذان واقامه مي دانست ومي فرمود : اوضاع مساعد نشد كه پيامبر (ص) آن را به امت اسلام اعلام بدارد . از جمله مطابق حديث متواتر كه از طرق اهل تسنن شيعه نقل شده پيامبر (ص) به عايشه فرمود : لو لا قومك حدينوا العهد بالاسلام لهدمّت الكعبه وجعلت لها بابين اگر قوم تو تازه مسلمان نبودند كعبه را ويران مي كردم ونوسازي مي نمودم وبراي آن دو در مي گذاشتم . اشاره به اينكه هنوز اسلام در اعماق وجود قوم رسوب نكرده وآنها تسليم محض نيستند بنابراين عدم اعلان آشكار پيامبر (ص) به گفتن شهادت سوم را در مأذنه ها دليل عدم تشريع آن در اذان نخواهد بود . (3)

























ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1) آداب الصلوة ، حضرت امام (ره) ، ص 140 و141

2) سوره مائده ، آيه 3

پاسخ پرسشهاي مذهبي ، آقاي اشتهاردي ، ص 211 و 206